Աշխատանքից տուն էի վերադառնում: Չգիտեմ, ի՞նչ սատանա մտավ կողս՝ ճանապարհս թեքեցի ու սեփական տների արանքով արագ-արագ գնում եմ: Տեսնեմ, երկու մարդատար խոշոր մեքենաներ են կանգնած կողք կողքի, ու այնպես են բարձված, որ թվում է` տեղից չեն կարողանալու շարժվել: Հասկացա՝ արտագաղթում են Հայաստանից:
Երիտասարդ ընտանիք էր, ծնողները դուրս էին եկել ճանապարհելու իրենց երեխաներին ու երեք թոռներին: Աղջիկները 12 և 14 տարեկան կլինեին, տղան փոքր էր, հազիվ 5-6 տարեկան:
Ամոթս կորցրածի նման շվարած կանգնել ու նայում եմ:
«Է՜հ, փողոցում կանգնելն էլ հո արգելված չէ՞»,- արդարացնում եմ ինքս ինձ ու չեմ շարժվում: Ավելի ստույգ՝ չեմ կարողանում շարժվել: Անկեղծ ասած, վրաս ուշադրություն դարձնող էլ չկա:
Վերջին տոպրակներն են տնից բերում ու մի կերպ խցկում մյուս իրերի արանքը: Վարորդները, որքան հասկացա, երիտասարդ ամուսինների եղբայրներն էին: Իրար «քուր» ու «ապեր» էին անվանում:
Բաժանման պահը հասունացել էր: Աղջիկ երեխաները հասկացան ողջ իրադրությունն ու փաթաթվել են տատիկ-պապիկներին, ո՜նց են համբուրում ու լալիս, ո՜նց են հեկեկում: Փոքր եղբայրը, որ սկզբից լուռ հետևում էր զարգացումներին, ենթագիտակցորեն ըմբռնեց, որ իրենց վիճակը, իրոք, լացելու բան է:
Հիմա էլ տղային չեն կարողանում պոկել տատիկ-պապիկներից:
Հանկարծ զգացի, որ լալիս են բոլորը. և՛ գնացողները, և՛ մնացողները: Է՛հ, ի՞նձ ինչ է եղել, որ... ես էլ եմ լալիս, արտասվում եմ գնացողների համար, աղջիկ երեխաների համար, փոքրիկ տղայի, նրա տատիկ-պապիկների, հոպար-քեռիների համար, դատարկվող Հայաստանիս, ազգիս ճակատագրի համար: Արտասվում եմ վիրավորանքից, անճարակությունից, վաղվա անորոշությունից...
Մարդատար մեծ մեքենաները, որոնց մակնիշը երբեք էլ չեմ իմանա, ու հեչ պետք էլ չէ, որ իմանամ, շարժվեցին, ու… Մի երիտասարդ ընտանիք էլ պակասեց իմ քաղաքամայր Երևանից:
Ոչ ոք չի իմանա, թե մեկ էլ ե՞րբ հարազատներով բաժանման արդեն անցյալ դարձած այս պահի նման կհավաքվեն իրար գլխի: Կհավաքվե՞ն, որ...
Մի պահ ինձ թվաց, թե օգոստոս ամիսն է, օդի ջերմաստիճանն էլ 40-ին մոտ։ Ողջ մարմինս եռաց շոգից: Քրտնքի մեջ կորած, խոցված ու վիրավորված, մի կերպ տուն հասա:
Ֆիալկա ՀԱԽԻՆՅԱՆ